06 Mayıs 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‘nin (KKTC) kuruluÅŸuna giden yolda bir yandan tüm diplomatik kanalları zorlarken diÄŸer yandan diplomasi yanıtsız kaldığında Kıbrıs Türkü’nün varlığını güvence altına almak için Barış Harekatı ile sahada varlık gösterdi. Türkiye’nin garantörlüÄŸü, KKTC’nin kuruluÅŸ sürecine olumlu yansıyan en önemli unsurlardan biri oldu.
AA muhabiri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin 15 Kasım 1983’te kurulmasının yıl dönümü vesilesiyle ülkenin kuruluÅŸ sürecine Türkiye’nin desteÄŸine iliÅŸkin bilgileri derledi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nden KKTC’ye uzanan yol
Kıbrıs’ta Ada’nın iki halkı arasında ortaklık temeline dayanan uluslararası antlaÅŸmalara göre 1960’ta Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.
Ancak Kıbrıslı Rumların silahlı gruplar dahil birçok yolla Kıbrıslı Türklere karşı saldırıları ve uyguladıkları ambargolar, 1963-1974 yıllarında artarak devam etti.
Bu süreçte 1967’de Yunanistan’da yönetimi ele geçiren askeri darbe yönetimi, Kıbrıs’ta BoÄŸaziçi ve Geçitkale köylerine saldırılar düzenledi.
Türkiye, anlaÅŸmalardan doÄŸan müdahale hakkını kullanacağı yönünde ihtarda bulununca Yunanistan, Ada’dan kuvvetlerini BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) gözetiminde çekmek zorunda kaldı.
Bu geliÅŸmeler üzerine Kıbrıs Türkleri, 29 Aralık 1967’de “1960 Anayasası tam anlamıyla iÅŸletilinceye kadar” kendi yönetimlerinin kendilerince saÄŸlanması anlamına gelen ”Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi”ni kurdu. Geçici yönetim, bir süre sonra ”Kıbrıs Türk Yönetimi”ne dönüÅŸtürüldü. Bu yönetim biçimi, “Otonom Türk Yönetimi”nin ilan edildiÄŸi 1974’e kadar sürdü.
Kıbrıs Adası’nı Yunanistan’a baÄŸlamak için kurulan EOKA-B’nin liderlerinden Nikos Sampson, Yunanistan’da iktidarda bulunan cuntanın desteÄŸiyle yaptığı darbeyle 15 Temmuz 1974’te Kıbrıs CumhurbaÅŸkanı Makarios’u devirdi.
Türkiye, Kıbrıs’ın egemenliÄŸine ve toprak bütünlüÄŸüne kasteden bu hareket karşısında sessiz kalmadı. Ada’daki darbe haberi Ankara’ya ulaşınca Milli Güvenlik Kurulu toplandı.
Kıbrıs Barış Harekatı ve Kıbrıs Türk Federe Devleti
Dönemin BaÅŸbakanı Bülent Ecevit, toplantının ardından Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) Kıbrıs’a müdahale ihtimaline karşı hazırlık yapması yönünde talimat verdi.
Türkiye, 1960 Garanti AntlaÅŸması çerçevesinde önce Ä°ngiltere ile görüÅŸtü. Ä°ki garantör devlet olarak Türkiye ve Ä°ngiltere’nin Ada’ya ortak müdahale yapması önerildi. Londra’ya giden Bülent Ecevit’in teklifi, Ä°ngiltere BaÅŸbakanı tarafından kabul görmedi.
Kıbrıs Türk halkının Ada’daki varlığını güvence altına alan, Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakını önleyen adım, BaÅŸbakan Ecevit’in “AyÅŸe tatile çıksın” mesajı ile 20 Temmuz 1974’te atıldı.
Ecevit’in “Biz aslında savaÅŸ için deÄŸil, barış için ve yalnızca Türklere deÄŸil, Rumlara da barış getirmek için Ada’ya gidiyoruz.” sözleriyle tarihe geçen harekat baÅŸarıyla sonuçlandı.
Böylece Türk Barış Harekatı aynı zamanda bir yandan Yunanistan’ın Kıbrıs’ı ilhakını önlerken diÄŸer yandan Yunanistan’da cunta idaresinin de sonunu getirdi.
Kıbrıs Türk halkının varlığını güvence altına alan harekatın ardından 13 Åžubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu.
Bir yıl sonra taraflar arasında Viyana’da BM gözetiminde Kıbrıs Türk ve Rum tarafları arasında varılan nüfus mübadele anlaÅŸması uyarınca Rumların güneye, Türklerin de kuzeye geçmesi sonucu Ada’da iki kesim meydana geldi. Bu iki kesim, 180 kilometre boyunca uzanan ve geniÅŸliÄŸi 5 metre ile 7 kilometre arasında deÄŸiÅŸen bir “ara bölge” ile birbirinden ayrıldı.
Kıbrıs Türk halkı, Kıbrıs Türk Federe Meclisinde 15 Kasım 1983’te alınan kararla ise mücadelesini devlet çatısı altında bir araya getirdi. Meclis, düzenlenen olaÄŸanüstü oturumda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) kuruluÅŸunu ve bağımsızlık bildirisini oy birliÄŸiyle kabul etti.
Kıbrıs Türk halkı kendi kaderini tayin etme hakkını dünyaya Rauf DenktaÅŸ’ın “Kıbrıs Türk halkının meÅŸru ve önüne geçilmesi imkansız istek ve iradesine tercüman olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bağımsız bir devlet olarak kurulduÄŸunu dünya ve tarih önünde ilan ediyoruz.” sözleriyle duyurdu.
AA
‘Dünyanın evini’ Türk halısı süsledi
Salıdan itibaren sıcaklıklar artacak
Kurumlar vergisi beyannamesi için yarın son gün
Türkiye Arıcılık Haritası güncellendi; işte en çok verim alınan şehir
Yapay zeka Gipi, yarım milyon kişinin arkadaşı oldu
Nisanda satılan her 2 elektrikli otomobilden 1’i Togg
6 PKK’lı terörist etkisiz hale getirildi
1 Mayıs gösterilerinde polise saldıran 38 kişi tutuklandı
SaÄŸanak Bursa’yı etkisi altına aldı
Uyuşturucu tacirlerine geçit yok
Yurt dışında 7,5 milyon Türk vatandaşı yaşıyor
Salıdan itibaren sıcaklıklar artacak
Kurumlar vergisi beyannamesi için yarın son gün
Türkiye Arıcılık Haritası güncellendi; işte en çok verim alınan şehir
Yapay zeka Gipi, yarım milyon kişinin arkadaşı oldu
Nisanda satılan her 2 elektrikli otomobilden 1’i Togg
6 PKK’lı terörist etkisiz hale getirildi
1 Mayıs gösterilerinde polise saldıran 38 kişi tutuklandı
SaÄŸanak Bursa’yı etkisi altına aldı
Uyuşturucu tacirlerine geçit yok
Yurt dışında 7,5 milyon Türk vatandaşı yaşıyor
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.