Atatürk’ün katıldığı son 19 Mayıs kutlaması AA arÅŸivinde

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadele’yi baÅŸlatmak için 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkışının 105. yıl dönümünde kutlanan 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kapsamında tüm Türkiye’de çeÅŸitli etkinlikler düzenlenecek.

Bandırma Vapuru ile 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ulaÅŸan Mustafa Kemal PaÅŸa, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini de baÅŸlatıyordu. Samsun’da yakılan istiklal ateÅŸi tüm Anadolu’yu saracak ve yaklaşık 3,5 yıl süren Milli Mücadele, 9 Eylül 1922’de düşmanın vatandan çıkartılmasıyla baÅŸarıya ulaÅŸacaktı.

Türk milletinin kurtuluÅŸunun, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluÅŸunun ilk adımı olan 19 Mayıs, Türk tarihinin özel günleri arasında yerini aldı.

Samsun halkı 1926’dan itibaren 19 Mayıs’ı “Gazi Günü” olarak kutlamaya baÅŸladı. Mustafa Kemal PaÅŸa’nın Atatürk soyadını almasından sonra 19 Mayıs 1935’ten itibaren ise bu günün adı, “Atatürk Günü” oldu. 1937 yılında yurt geneline yayılan kutlamalar için “Ä°dman Bayramı”, “Jimnastik Bayramı” isimleri de kullanıldı.

Ankara’da 19 Mayıs 1938’de düzenlenen törenlerde ise bu özel günün adı artık “Gençlik ve Spor Bayramı” olarak ilan edildi.

Törenden kısa bir süre sonra Dahiliye Vekaletinin hazırladığı yasa tasarısı, Meclis BaÅŸkanlığına sunuldu. 2739 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun’a 20 Haziran 1938’de yapılan ekle, mayıs ayının 19’uncu günü “Gençlik ve Spor Bayramı” oldu. 1981 yılında yapılan son deÄŸiÅŸlikle 19 Mayıs günü “Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı” adını aldı.

Atatürk’ün katıldığı son 19 Mayıs kutlaması

Ankara’da 19 Mayıs 1938’de düzenlenen etkinlikler, Atatürk’ün katıldığı son 19 Mayıs kutlaması oldu. O günkü kutlamalar, Anadolu Ajansı arÅŸivinde detaylı ÅŸekilde yer aldı. Ankara’daki kutlamalara iliÅŸkin haberde, ÅŸu ifadelere yer verildi:

“Bütün ÅŸehir daha dünden beri baÅŸtan baÅŸa bayraklarla bütün caddeler dövizlerle süslenmiÅŸ bulunuyordu. Bu sabah saat yedide Atatürk’ün bundan 19 sene evvel 19 Mayıs günü, Samsun’da karaya çıktıkları saatte atılan 21 pare top ile ve yine bu dakikada bütün fabrikaların düdüklerini çalmak suretiyle tesidine baÅŸlanmış olan gün fevkalade bir dekor içinde devam edip gitmiÅŸtir. Günün en büyük tezahürü Ankara orta ve yüksekokulları ile spor kurumlarının statta yaptıkları spor gösterileri olmuÅŸtur. Statta yapılacak bu gösterilerde hazır bulunabilmek için halk daha sabahın erken saatlerinden itibaren stada giden yollara dökülmüş bulunuyordu.”

Gençlerin bandolar eÅŸliÄŸinde ana yollardan geçerek Zafer Abidesi’ne çelenk koyduÄŸu anlatılan haberde, “Zafer Abidesi önündeki bu tezahürden sonra yürüyüşe devam eden alay, stadyuma geldiÄŸi zaman bütün stat, sayısı elli binden fazla tahmin edilen kalabalık bir halk ile dolmuÅŸ bulunuyordu.” ifadelerine yer verildi.

“Atatürk, 19 Mayıs gününü Türk gençliÄŸi ve sporculuÄŸuna tahsis etti”

Bu törende Dahiliye Vekili Şükrü Kaya’nın yaptığı konuÅŸmaya da haberlerde yer verildi.

Kaya, Türk gençleri ve halkının tarihin dönüm günlerinden en büyüğünü kutladığını belirterek, “Atatürk, bu 19 Mayıs gününün Türk gençliÄŸine ve Türk sporculuÄŸuna tahsis edilmesini tensip buyurdular. Milletimiz de o günün hatırasını sizin bayramınız olarak kutluyor. Milli bayramlarımız arasına girecek olan bugünü buradan böyle her yıl kutlayacağız. Münasip göreceÄŸinizi tahmin ederek sizin için yapılan bu sahanın adını bu ulu güne izafe etmek istedim. Tasvip ederseniz bundan böyle bu sahanın adı ’19 Mayıs Stadyumu’ olsun.” ifadelerini kullandı.

Şükrü Kaya, konuşmasında şöyle dedi:

“Atatürk, yarattığı eseri, büyük nutkunda Türk gençliÄŸine emanet etmiÅŸlerdi. O emanetle bu gençlik bayramı arasındaki yakınlık ve samimi alaka aÅŸikardır. O kadar büyük fedakarlıklarla güçlüklerle elde edilen istiklal ve Cumhuriyet ancak böyle yüksek evsaf, kabiliyet ve ahlakta yetiÅŸtirilecek temiz kanlı, temiz ellere bırakılırdı. Size bırakılan bu kıymetli ulusal emaneti, ilelebet muhafaza ve müdafaa edeceÄŸinize; hatta büyülterek yükselteceÄŸinize, başımızda ulu ve ulusal önderimiz olduÄŸu halde bütün Türk milleti emin ve yarınından müsterihtir. Vatan, millet sizlere güveniyor ve sizlerle övünüyor.”

Stadı saran alkış tufanı içinde Atatürk şeref tribününe girdi

AA’nın 19 Mayıs 1938’de yayımlanan bültenlerine göre, bu konuÅŸmanın ardından çeÅŸitli okulların gösterileriyle kutlamalar devam etti.

Haberde, Atatürk’ün kutlamaya katıldığı anlar şöyle anlatıldı:

“Mektep kızlarımızın idman hareketleri baÅŸlamıştır. Bu hareketlerin devamı esnasında bütün stadı saran alkış tufanı içinde Büyük Åžef Atatürk, ÅŸeref tribününe girmiÅŸlerdir. Atatürk burada hazır bulunmakta olan zevata ayrı ayrı iltifatta bulunmuÅŸlar ve Yugoslav Harbiye ve Bahriye Nazırı General Mariç ile de görüşmüşlerdir. Gençlerimizin büyük günlerini canlandıran idman tezahüratının bundan sonraki kısımları Büyük Åžef’in huzurunda geçmiÅŸtir. Atatürk merasimin sonlarına doÄŸru stattan ayrılırken geliÅŸlerinde olduÄŸu gibi büyük baÄŸlılık tezahüratıyla uÄŸurlanmıştır.”

Haberde, Ankara Stadı’nda 5 saat süren törenlerin baÅŸtan sonuna kadar büyük bir alaka ve sempatiyle takip edildiÄŸi bildirildi.

Atatürk, bu törenin ardından Hatay meselesiyle alakalı olarak Mersin’e seyahat etti. Atatürk’ün son yurt gezisi olan bu seyahat için Ankara’dan uÄŸurlanışı da AA bültenlerinde yer aldı.

AA