“Türkiye’nin AB ithalatındaki payının artışı ihracata destek verebilir”

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde “Türkiye’nin AB’ye Ä°hracatında Talep KoÅŸulları ve Pazar Payı GeliÅŸmelerinin Etkisi” baÅŸlıklı analiz yayımlandı.

Analiz, TCMB’de Yapısal Ekonomik AraÅŸtırmalar Genel Müdür Yardımcısı Altan Aldan ve Uzman Yardımcısı Didem Yazıcı tarafından hazırlandı.

“Dış talep artışı ihracata destek vermesi bekleniyor”

Analizde, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) pazarındaki payını son dönemde belirgin bir şekilde arttırdığı ve bu artışın birçok sektöre yayıldığı kaydedilerek, AB’nin ithalat talebinin gelecek dönemde beklentilerle uyumlu olarak artması ile pazar payı kazanımlarının yanı sıra dış talep artışının da ihracatımıza destek vermesinin beklendiği bildirildi.

Dış talep parasal sıkılaÅŸmanın da etkisiyle 2023’te ivme kaybetti

Analizde, dış talebin, küresel ölçekteki parasal sıkılaşmanın da etkisiyle 2023 yılında ivme kaybettiği ve ihracat artışını sınırladığı ancak 2024 yılının ilk 8 ayında Türkiye’nin ihracatının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,9 artarak 170,8 milyar dolara yükseldiği vurgulandı.

 “Türkiye’nin AB’ye olan ihracatı 8,9 milyar dolar seviyesine çıktı”

Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan AB özelinde, ihracattaki deÄŸiÅŸimde dış talep koÅŸullarının ve pazar payı geliÅŸmelerinin katkılarının Eurostat tarafından yayımlanan aylık dış ticaret verileri ile sektörel bazda incelendiÄŸi analizde, “AB’nin toplam ithalatı 2023 yılı başından itibaren düşüş eÄŸilimi gösteriyor. 2023’ün ocak ayında 252 milyar avro olan aylık ortalama ithalat 2024 yılı aÄŸustos ayında 201 milyar avro düzeyine geriledi. AB pazarındaki olumsuz talep koÅŸullarına raÄŸmen Türkiye’nin aynı dönemde AB’ye olan ihracatı aylık ortalama 8,7 milyar dolardan 8,9 milyar dolar seviyesine çıktı.” deÄŸerlendirmesinde bulunuldu.

“Türkiye’nin AB ithalatındaki payı tarihi zirvesine çıktı”

Analizde, Türkiye’nin AB’ye ihracatındaki son dönem geliÅŸmelerin, pazar payı açısından anlamlı bir geliÅŸime iÅŸaret ettiÄŸi aktarılarak, “Ocak-aÄŸustos dönemleri baz alındığında, Türkiye’nin AB ithalatındaki payı son yıllarda artarak 2024 yılında yüzde 4,1 ile tarihi zirvesine çıktı.” ifadeleri kullanıldı.

İhracat artışının belirli bir sektörden kaynaklanmasının, süreklilik açısından risk unsuru olabildiği vurgulanan analizde, bu nedenle AB’ye ihracat artışı ile pazar payı kazanımının sektörel yayılımının tespitinin, ihracat dinamiklerini anlamak ve gelecek dönemdeki ihracat performansını öngörebilmek açısından önemli olduğu belirtildi.

Türkiye’nin AB piyasasında rekabet gücü arttı

Analizde, AB’nin toplam ithalat değişiminin Türkiye’nin ihracat değişimine katkısı hemen hemen tüm sektörlerde negatif iken, çoğu sektörün AB’de pazar payını artırarak ihracatta artış sağladığı anlatıldı.

Bu durumun, Türkiye’nin AB piyasasında rekabet gücünün arttığına işaret ettiği kaydedilen analizde, şu değerlendirmelere yer verildi:

“ÖrneÄŸin, Türkiye’nin AB’ye ihracatında yaklaşık yüzde 21 ile en yüksek paya sahip olan motorlu kara taşıtı imalatı sektöründe, AB ithalatındaki talep bazlı gerileme sektörün 2024 yılı ilk 8 aylık ihracatında, 2023 yılı aynı dönemine kıyasla, 630 milyon avro azalışa neden olmuÅŸ. Öte yandan, aynı dönemde pazar payı kazanımı ihracata 793 milyon avro katkıda bulunmuÅŸ ve böylece sektörün toplam ihracatı 163 milyon avro artmış. Pazar payı kazanımının ihracata en yüksek katkısı ise 976 milyon avro ile ana metal sanayinde olmuÅŸ. Toplamda bakıldığında, AB’nin ithalatındaki gerileme ihracatta 2,4 milyar avro zayıflamaya neden olurken, pazar payı kazanımları ihracata 3,5 milyar avro katkıda bulunmuÅŸ ve bu sayede toplam imalat sanayi ihracatı 1,1 milyar avro artmış.”

 “Motorlu kara taşıtı imalatı ihracata katkı saÄŸladı”

Analizde, Türkiye’nin AB’ye ihracatında en yüksek paya sahip olan motorlu kara taşıtı imalatı sektöründe AB talebindeki gerilemenin 4,7 yüzde puan olumsuz etkisine karşın pazar payı kazanımının ihracat artışına 5,9 yüzde puan katkıda bulunduğu ve toplam ihracatın yüzde 1,2 oranında arttığı kaydedildi.

Oransal olarak bakıldığında petrol ürünleri ve diğer ulaşım araçları sektörlerinde pazar payı kazanımlarının ihracata oldukça yüksek katkıda bulunduğuna dikkatin çekildiği analizde, ana metal sanayi, kimyasal ürünler, elektrikli teçhizat, metalik olmayan mineral maddeler ile bilgisayar ve elektronik ürünlerin imalatı sektörlerinde de düşen ithalat talebine karşın pazar payı kazanımları sayesinde ihracatın arttığı aktarıldı.

 “Pazar payı kazanımları ihracata destek verebilir”

Analizde, zayıf talep koÅŸullarının giyim eÅŸyası, makine ekipman, fabrikasyon metal ürünleri, tekstil ve deri ürünleri sektörlerindeki ihracatın gerilemesinde etkili olduÄŸu belirtilerek, “Özetle, bulgularımız, Türkiye’nin AB pazarındaki payını son dönemde belirgin bir ÅŸekilde arttırdığını ve bu artışın birçok sektöre yayıldığını gösteriyor. AB’nin ithalat talebinin önümüzdeki dönemde beklentilerle uyumlu olarak artması ile birlikte pazar payı kazanımlarının yanı sıra dış talep artışının da ihracatımıza destek vereceÄŸini deÄŸerlendiriyoruz.” ifadeleri kullanıldı.