ENFLASYON 2023 YILINDA DÜŞECEK Mİ?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Merkez Bankası tarafından Aralık ayına ilişkin piyasa katılımcıları anketi yayınlandı. Ankette bu ay ilk olarak enflasyon tahminlerinde meydana gelen düşüş dikkat çekti. Geçtiğimiz anket döneminde %68.06 olan yılsonu enflasyon tahmini %66.8’e gerilerken 12 ay sonrası için de %37.4’ten %34.9’a gerilediği anlaşılıyor.

Aralık 2022 Piyasa Katılımcıları Anketindeki Yıllık TÜFE Beklentilerindeki Gelişmeler

  Kaynak: TCMB

Enflasyon tahminlerindeki bu gerilemenin birkaç nedeni olabileceğini düşünüyorum. İlki Kasım ayında başlayan ama Aralık ve Ocak 2023’de çok daha güçlü bir biçimde ortaya çıkması beklenen baz etkileri kaynaklı olarak enflasyonda yaşanması beklenen geri çekilme. Hatırlarsak geçtiğimiz yıl Aralık ayında enflasyonda aylık artış %13,5 iken, Ocak 2023’de ise aylık artış %11,1 olarak gerçekleşmişti. Haliyle bu denli yüksek artışlar karşısında baz etkisi nedeniyle önümüzdeki 2 ay güçlü bir baz etkisi gerçekleşebilir. Enflasyon beklentilerinde düşüş beklenmesinin bir diğer nedeni de küresel çapta beklenen resesyon kaynaklı olarak emtia ve enerji fiyatlarında yaşanmaya başlanan düşüş. Bu düşüş resesyonun tam olarak küresel çapta ortaya çıkması ile daha da güçleneceği beklentisi enflasyonun maliyet kanalının azalacağı ve haliyle enflasyon düşmeye başlayacak beklentisi yaratıyor diye düşünüyorum. Enflasyon beklentilerindeki düşüşün  üçüncü nedeni de son aylarda kurda yaşanan sabit hal. Haliyle kurun sabit olacağı ve yükselmeyeceği beklentisi de kurdan enflasyona doğru geçiş etkisi yaratmayacak ve enflasyonun maliyet kanalı azalmaya başlayacak beklentisi de enflasyonun hızında düşme beklentisi yaratıyor. Hatta kur ile ilgili şöyle bir anekdot da paylaşayım; yine Aralık ayı piyasa katılımcıları anketine göre dolar/TL kuru bu anket döneminde 19.54’den 18.78’e gerilerken 12 ay sonrası içinde 23.3’den 22.7’ye gerilemiş durumda. Yani şu an için piyasa özellikle de dolar/TL’de bırakın sabit kalmayı düşme bekliyor.

Dolayısıyla tüm bu gerçekleşmelerle bu yılın sonunda enflasyonun %70 civarında gerçekleşeceğini anlıyoruz. Fakat şu an için asıl soru baz etkileri kaynaklı olarak enflasyonda ne kadar gerileme olacağı ve 2023 yılı sonunda % kaçlık bir enflasyon rakamına ulaşacağımız. Bu noktada hakim beklentiye göre baz etkileri ile birlikte Haziran dönemine kadar enflasyonun %50’li seviyelere kadar gerileyebileceği yönünde. Bu gelişmeyle yıl sonunda piyasa beklentisine göre %35 civarında enflasyonun oluşacağı. Tabi bu baz senaryoda çok önemli bir belirsizlik olduğunu da unutmamak gerektiğini düşünüyorum. O da Haziran 2023 seçimler sonrasında ekonomide nasıl bir siyasi konjonktür oluşacağı. Haliyle nasıl bir ekonomi anlayışı ile yola devam edileceği. Bu bilinmeyen senaryodaki gerçekleşmelere göre de 2023 yılı enflasyon oranının şekilleneceğini düşünüyorum. Ayrıca yılın ilk yarısında da seçim öncesi dönemde uygulamaya konabilecek beklenti üstü gevşek politikaların da enflasyonu artırma riski unutulmamalı diye düşünüyorum.

Merkez Bankası’nın son enflasyon raporunda 2023 yılında içeride ve dışarıdaki durum enflasyonu kademeli olarak düşürecek deniyor. Buna göre dışarıda resesyon kaynaklı emtia ve enerji fiyatlarındaki geri çekilmeler enflasyonun düşüş hızını azaltacak. İçeride ise uygulanan makroihtiyati politikalar üretimi artıracak ve kuru sabit tutacak. Bu iki gelişme enflasyonu düşürecek öngörüsünde bulunuluyor. Yine 2023’de enflasyonun düşmeye başlaması ile enflasyon beklentileri de düşmeye başlayacak deniyor. Haliyle içerideki bu gelişmeler enflasyonu 2023 yılı sonunda %22.3’e düşürecek beklentisi ortaya çıkıyor. Açıkçası makroihtiyati politikalarla üretimde istenen artış sağlanamayabilir. Çünkü dışarıdaki resesyon içerideki de krediye ulaşımda yaşanabilecek zorluk iç üretimi beklenenden daha fazla azaltma kabiliyetine sahip. Yine içeride baz etkileri kaynaklı enflasyon beklentilerinde bir düşme olsa da enflasyon beklentilerinde çok güçlü bir düşme yaratabilecek mi onu da çok sanmıyorum. Sözün özü 2023 yılında enflasyona dair yukarı yönlü riskler beklenenden daha fazla diye düşünüyorum.