Analitik Düşünme

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

Çocukluktan başlayıp ölene dek her insan birçok şey hakkında düşünme yetisini mutlaka kullanır. Kimileri düşünmeyi çok abartır stres boyutunu aşar, kimileri ise bunun çizgisini iyi yakalar ve yaşadığı olayların analizleri açısından bu durumu avantaja çevirmiş olur. ‘’Düşünmek’’ kelimesinin hayatımızda olan yeri kısaca bu şekilde özetlemiş olalım. Dönelim düşünmenin analitik kısmı ve bu analitik kısmın bazı konularda özel olarak etkilerine.

Pek çok düşünme yöntemi vardır. Bu farklı düşünme yöntemlerinin arasında biri var ki hem sıklıkla günlük yaşantıda kullanılabiliyor hem de diğer yöntemlerin tarzlarını içeriğinde bir parça da olsa barındırıyor. ‘’Bir problemi veya konuyu tümden gelim yöntemi ile alt konulara ayırıp, her bilgiyi ayrıca değerlendirebilme yeteneğidir. Konuların küçük parçalara ayrılıp bilginin sorgulanmasındaki amaç, parçalardan yola çıkıp bütünü çözümlemek/geliştirmektir.’’ Analitik düşünmeyi anlamsal olarak araştırdığımızda karşımıza sıklıkla çıkacak en net açıklamalardan bir tanesi budur.

Analitik düşünme yeteneği olan kişiler, karmaşık yapılar karşısında pratik çözümler üretebilirler. Yani stratejik üretkenliğe sahiplerdir diyebiliriz. Örneğin eğitim dönemlerinde ders çalışma konusunda iyi bir planlama yapabilirler. Çoğu öğrencinin korkulu rüyası olan klasik sınavların analiz sorularını da başarıyla cevaplarlar. İş hayatlarında ise bu özellik daha çok belirginleşir ve işe yarar bir hal alır. Aslında dikkat çekmek istediğim asıl konu da bu. Herkesin hayatında olan bir gerçek var: Gelecek kaygısı. Bu gerçeğe türlü çözüm yolları üretebiliriz. Bugün bahsettiğimiz analitik düşünme konusu da türlü çözümlerden bir tanesi. Peki bu kadar yararlı olan bu analitik düşünme özelliği doğuştan mı gelir yoksa sonradan kazanılabilir bir durum mudur? Soruya cevap olarak herkesin bir görüşü vardır. Bana kalırsa her ikisi de önemli etkenler. Örneğin matematik problemleri çözmek analitik düşünmeyi geliştirir fakat herkesin matematiğe istidadı olduğu söylenemez. Ülkemiz adına konuşacak olursak zaten sınavlarda yapılan matematik testlerinin başarı oranı ortada. Buna bakarak sayısal anlamda bunu geliştiremediniz ve doğuştan geldiğini düşündünüz fakat çözme yeteneği doğuştan olsa dahi bunu pratikleştirmek sizin elinizde yani geliştirilebilir kısmı kişinin kendisine kalıyor. Peki yalnızca buna mı bağlı? Elbette hayır. Bir tartışma kulübüne üye olduğunuzu düşünün, pratik olmalısınız ve burada da kendinizi bu yönde geliştirebilirsiniz. Eğlenceli şekilde bunu gerçekleştirmek isterseniz eğer bu da mümkün. Beyin jimnastiği sağlayan oyunlar, strateji oyunları vb. oynayarak bu konuda yine pratiklik kazanabilirsiniz. Kısacası bu durum doğuştan gelen bazı özelliklere ihtiyaç duyar elbette. Fakat bunlar ne tek bir yöne bağlı özellikler değillerdir. Ayrıca var olan bu özellikler sabit kalmayacağı için bunları geliştirmemiz yani sonradan özellikleri arttırabilmemiz bizim elimizde olur.

Dünya ne kadar değişirse değişsin, dijitalleşme, robotlaşma vb. artacaktır evet bunu kabul ediyoruz. Fakat bunlar bazı özelliklerin önünü kolay kolay kapayamayacaktır. Bahsettiğimiz analitik düşünme konusu da bunlardan yalnızca bir tanesi. Strateji oluşturmak, planlamaları doğru yapmak her alanda ihtiyaç konusu. Yukarıda söylediğimiz gibi bir öğrenci ders çalışırken planlama yapar, herhangi bir iş yerinde çalışan biri iş planlamasını doğru yapmalıdır, bir ev hanımı temizliğe nereden başlaması gerektiğine düşünüp karar verir, bunu yaparken profesyonel bir mantık görünmese dahi burada planlama sonucunda zaman ve bedensel yükü azaltacak bir durum söz konusu oluyor.

Sonuç olarak düşünme yetisi insanlarda bulunan değerli özelliklerden biridir. Bunun bir alt başlığı olarak analitik düşünme ise bir miktar insanın içinde olması gereken ama sonrasında geliştirilmesi mümkün ve hatta geliştirilebilmeye çok açık bir özelliktir. Herkesin her alanda bunu verimli bir şekilde kullanabileceği verdiğimiz örnekler üzerinden açıkça göz önüne serilmiştir.

Birçok yazıda göndermeyi toplumumuzun gelecek açısından en önemli yapı taşı olan ve içlerinde benimde bulunduğum genç/dinamik nesle yapıyoruz. Bu yazının sonunda da belirtmeliyim ki umuyoruz başta bizler olmak üzere her nesilden insan bu ve bunun gibi stratejik önem arz eden durumlara karşı daha fazla bilinçli hale gelir ve hayatına uygulamaya gayret eder…