Tekstil ve giyimde sektörü 2026’dan da endişeli

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Geçen yılı 65 bin kişilik istihdam kaybıyla kapatan tekstil ve hazır giyim sektörleri, 2025’e de kötü başladı. Yılın ilk çeyreğinde ihracattaki düşüşe şirket kapanmaları ve yeni işsizlik dalgası eklendi. İki sektörde sadece bir ayda yaklaşık 15 bin kişi daha işsiz kaldı. Ocak ayında hazır giyim sektöründe 10 bin 640, tekstil sektöründe ise 4 bin 80 kişilik istihdam kaybı yaşandı. Aynı sürede tekstil sektöründe faaliyet gösteren şirket sayısı 19 bin 461’den 19 bin 231’e gerilerken konfeksiyon sektöründe ise 917 şirket kapandı ve toplam firma sayısı 38 bin 723’e düştü.

Aslında Türkiye ekonomisinin en fazla istihdam sağlayan sektörlerinden tekstil ve hazır giyim, iki yıldır süren durgunluğu aşamıyor. 2024’te hem ihracat hem üretim hem de istihdamda ciddi kayıplar yaşayan iki sektör, 2025’in ilk çeyreğinde de toparlanma sinyali veremedi. Tekstil sektöründe ihracat yılı yatay seyirle açarken, hazır giyim ve konfeksiyonda önemli bir daralma yaşandı. Sektörün 3 aylık ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 geriledi ve 4 milyar 528 milyon dolardan 4 milyar 185 milyon dolara düştü. Hedef pazarlardaki düşük talep, kurun seviyesi ve içeride artan üretim maliyetleri bu düşüşte belirleyici oldu.

Firma sayısı da istihdam da düşüyor

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre tekstilde 230, giyimde ise 917 firmanın kapanması, üretim çarklarının yavaşladığını ve birçok firmanın faaliyetlerini sürdüremez hale geldiğini gösteriyor. Yine SGK verilerine göre iki sektörde ocak ayında toplam istihdam 14 bin 715 kişi birden azalarak 944 bine geriledi. Bu tablo, 2024 genelinde yaşanan 65 bin kişilik istihdam kaybıyla birleştiğinde, son 13 ayda yaklaşık 80 bin kişilik istihdamın kaybedildiğini ortaya koyuyor. Uzmanlara göre bu, yalnızca sanayi üretimi açısından değil, sosyal etki bakımından da kritik eşik anlamına geliyor. Sektör temsilcileri, yılın ikinci yarsında bekledikleri toparlanmayı önümüzdeki yıla ertelerken göstergelerin 2026 için de çok pozitif olmamasından endişe ediyor.

Umutlar 2026’ya ertelendi

Türkiye İhracatçılar Meclisi Sektörler Konseyi Üyesi ve Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, “2024, tüm dünyada yaşanan ekonomik daralma, bölgesel savaşlar ve Türkiye’deki yüksek enflasyon, kurun enflasyonla oranında artmaması, artan işçilik/hammadde fiyatları, iç pazarda daralma nedeniyle hazır giyim ihracatçıları açısından oldukça zor geçti. Sene başında yaptığımız tahminlerde toparlanmanın yılın son çeyreğinde olmasını bekliyorduk. Ancak ana pazarımız Avrupa’daki durgunluğun beklenenden uzun sürmesi sonucu toparlanma beklentilerimizi 2026 başına ertelemek durumunda kaldık. Açıkçası pandemi sonrası açılma dönemindeki siparişleri şu an arıyoruz. Umarım önümüzdeki yıl beklentilerimizin 2027 yılına ertelendiğini konuşmak durumunda kalmayız” dedi.

■ 250 ve üstü istihdam sağlayan 18 tesis kapandı

SGK verilerine göre şirket sayılarında da önemli değişiklik yaşandı. İki sektörde toplam firma sayısı bin 147 azalarak 59 bin 101’den 57 bin 954’e düştü. 250 kişi ve üstü istihdam sağlayan şirket sayısı tekstil sektöründe 263’ten 260’a düşerken, giyimde ise 219’dan 204’e düştü. Yani 18 adet büyük ölçekli şirket üretimini sonlandırmak zorunda kaldı.

■ Ücret artışları asgari ücret zammının altında kaldı

İki sektördeki istihdam kaybında EYT ile emekli olanların etkisi önemli olmakla birlikte bir diğer etken ise ücret artışları oldu. 2025 yılı için asgari ücret zammı yüzde 30 olarak belirlenirken SGK verilerine göre her iki sektörde de günlük ücret artışı aynı oranda gerçekleşmedi. Verilere göre tekstil sektöründe ortalama günlük kazanç ocakta geçen yıla göre yüzde 16,62 artarak bin 135,16 TL’den bin bin 323,85 TL’ye çıkarken giyimde ise yüzde 23,47 artarak 826,04 TL’den bin 19,97 TL’ye çıktı. Başka bir ifade ile her iki sektörde de ücret artışı asgari ücret artış oranının altında kaldı. Ancak aylık ücret tekstil sektöründe 39 bin 806, giyimde ise 30 bin 600 TL ile 22 bin 104 TL’lik ücretin üstünde gerçekleşti.