Kurum Kültürü Nedir?
Dijital çağla birlikte, firmaların her elementinde değişimler, dönüşümler tecrübe ediliyor. Firmaların stratejileri, liderlik tarzları, yapıları, süreçleri, ürün ve hizmetleri vb., bünyelerindeki hemen her hücre radikal ve devrimsel biçimde değişiyor, dönüşüyor. Elbette, böyle bir değişimden kurum kültürünün de nasibini almaması beklenemezdi.
Bildiğiniz gibi, kurum kültürü bir firmada münasip düşünce ve davranış şekillerine rehberlik eden, büyük ölçüde paylaşılan varsayımlar, değerler, inançlar setidir. Başlıkta kullandığımız “Kurum Kültürü 4.0” kavramıyla kastettiğimiz ise dijital dönüşüm geçiren firmalarda olması beklenen, firmanın dijital dönüşümünü besleyecek kültür. Dijital dönüşüm sürecinde hiç şüphesiz ki dijital strateji çok büyük önem arz ediyor. Ancak stratejinin operasyonel hale getirilebilmesi için gerekli enstrümanlardan bir tanesi de firma kültürü. Bu nedenle, dijital stratejinin hedefine ulaşabilmesi için kültürün yardımına, kültürün de dijital dönüşümle uyumlu hale getirilmesine ciddi biçimde ihtiyaç duyuluyor.
Peki bir kurum kültürünün dijital kültür olup olmadığına nasıl karar vereceğiz?. Forbes’tan Inamdar’ın MIT ve Capgemini tarafından hazırlanan rapora atıf vererek sıraladığı ve dijital kültürü temsil ettiği düşünülen bazı özellikler var. Bunlar; müşteri odaklılık, yenilikçilik, veri merkezli karar alma, işbirliği, açık kültür, “dijitalleşme önceliktir” bakış açısı, çeviklik ve esneklik. Aslında bu niteliklerden bir kısmı dijital dönüşüm bu denli gündemimize oturmadan önce de konuştuğumuz hususlardı. Burada dijital kültürü daha geleneksel bir kurum kültüründen ayıran noktaların bilhassa dijitalleşmeyi ve veri kullanımını daha merkeze koyması olduğunu düşünüyorum. Ancak elbette listedeki diğer maddeleri de dijital mecraya daha fazla çekebilmek mümkün. Örneğin işbirliği denildiğinde bunu firma içinde ve firmanın dış paydaşlarıyla verinin dijital paylaşımı olarak ya da yenilik ifadesi kullanıldığında bunu dijital yenilikçilik olarak yorumlamak mümkün.
Öte yandan bu tür bir kültür yaratmak hiç de zannedildiği kadar kolay bir iş değil. Örneğin, değişim oldum olasıya firmalar açısından sancılı olmuştur ancak buna bir de dijital dönüşümün doğasından kaynaklı bilinemezliklerin eklenmesi süreci daha da meşakatli hale getirebiliyor. Dijital dönüşmeye hazırlanan kimi firmaların mevcut kültürlerinin zaman zaman “istikrar” kisvesi altında statükocu olmaları ve değişime kuvvetle direnç göstermeleri de bir diğer problem alanı.
Öte yandan kültürün dijitale dönmesi hususunda firmaların elleri kolları da tamamen bağlı değil. Bir dijital kültür inşa etmek için elbette muhtelif çözümler üretmek mümkün. Bu noktada yapılacak şeylerden bir tanesi, hatta belki de ilki, üst yönetimin adanmışlığını sağlamak ve göstermek. Bu noktada, üst yönetim ekibi dijital teknolojileri önce kendileri kullanarak firma çalışanları için rol modeli olabilirler. Benzer biçimde üst yönetimin dijital dönüşüm için ciddi ve istikrarlı biçimde kaynak ayırması da üst yönetimin bu konudaki kararlılığının bir göstergesi olacak ve kültürü besleyecektir. Bahsi geçen kaynaklar elbette sadece finansal olanlarla sınırlı değil, bu noktada beşeri, fiziksel vb. her türlü kaynağı denkleme dahil etmek mümkün. Örneğin bu bağlamda; firma içerisinde bir dijital dönüşüm departmanının kurulması ya da bir yöneticinin dijital dönüşümden sorumlu olarak atanması uygun olabilecektir. Yine üst yönetimin bir dijital dönüşüm vizyonu ve dijitalleşme merkezli değerler seti belirlemesi bu süreçte mühim bir diğer adım. Son olarak, elbette Aristotalyen retoriğin gücünü de hatırdan çıkarmamak lazım. Bu manada, üst yönetimin firma çalışanlarına yönelik ikna çabaları dijital kültüre giden yoldaki direnci kırabilecektir. Hiç şüphesiz firmalarda dijital kültürün inşası için çözümler sadece üst yönetimlerin eylem ve söylemleriyle sınırlı değil. O halde, diğer çözümlerimiz de bir başka yazımızın konusu olsun.
News