Biden, Ankara’daki büyük takası canlı izledi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

MÄ°T, Ankara’da ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kiÅŸinin karşılıklı deÄŸiÅŸimini içeren son dönemin en geniÅŸ kapsamlı takas operasyonuna imza atmıştı.

Güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, operasyonla ilgili, iki ayda Ä°stanbul ve Ankara’da ilgili tüm ülkelerin katılımıyla iki toplantı yapıldı.

ABD ve Rusya tarafı takasın Türkiye’de yapılmasını istedi

Hem ABD hem Rusya, operasyonun Türkiye’de yapılmasını istedi. Bu tercihte iki ülkenin de Türkiye’ye duyduÄŸu güven önemli etken oldu. MÄ°T’in disiplinli çalışma ÅŸekli, bu tür operasyonları pürüz çıkmadan yönetmesi ve gizlilik konusundaki baÅŸarısı da Türkiye tercihindeki önemli unsurlar olarak öne çıktı.

Türkiye, ABD ve Rusya’ya “siz açıklama yapana kadar açıklama yapmayacağız” garantisi verdi.

MÄ°T, takas yeri için kontrolün daha kolay saÄŸlandığı EsenboÄŸa Havalimanı’nı seçti.

1 AÄŸustos’ta ABD’den 2, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya’dan birer olmak üzere 7 uçak ile 26 kiÅŸi Türkiye’ye nakledildi. Operasyonda plan dahilinde bazı rehineler uçaktan uçaÄŸa, bazıları uçaktan odaya alındı. Rehinelerin saÄŸlık kontrolleri, kimlik tespitleri de MÄ°T personeli tarafından gerçekleÅŸtirildi. Rusya’dan hapishane kıyafetleriyle getirilen bazı rehinelerin, kıyafetlerini ABD tarafının getirdiÄŸi kıyafetlerle deÄŸiÅŸtirmeleri saÄŸlandı.

ABD’den takas saati ricası

MİT Başkanı İbrahim Kalın, takas operasyonundan 15 gün önce ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile telefonda görüştü.

Bu görüşmede, Sullivan, ABD BaÅŸkanı Joe Biden’ın, takas operasyonunu canlı takip etmek istediÄŸi belirterek, takasın Türkiye saatiyle 17.00’de baÅŸlamasını rica etti.

Bu isteği değerlendiren MİT, takas operasyonunu bu saatte başlattı. ABD Başkanı Biden da takas operasyonunu canlı takip etti.

ABD’li rehineler, Biden ile ilk görüşmelerini EsenboÄŸa’dan yaptı. Sonrasında, 2’si çocuk 10 rehinenin Rusya’ya, 13 rehinenin Almanya’ya, 3 rehinenin de ABD’ye nakli saÄŸlandı. Biden, operasyonun ardından basın toplantısı düzenledi ve teÅŸekkür için CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ı aradı.

MÄ°T’in yönetimindeki operasyon, Ä°kinci Dünya Savaşı’ndan bu yana son 80 yılın en büyük takası olarak kayıtlara geçti.

Takas operasyonunda öne çıkan isimler

Operasyonda takas edilenler arasında The Wall Street Journal (WSJ) muhabiri Evan Gershkovich, ABD’li eski Deniz Piyadesi Paul Whelan, Almanya vatandaşı paralı asker Rico Krieger, Rus muhalif Ä°lya YaÅŸin, Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) subayı Vadim Krasikov öne çıktı.

Bu isimlerden 2022’de ABD’nin WSJ gazetesinin Moskova ofisinde muhabir olarak görev yapmaya baÅŸlayan Gershkovich, Mart 2023’te Moskova’nın yaklaşık 1600 kilometre doÄŸusundaki Yekaterinburg ÅŸehrinde casusluk yaptığı şüphesiyle gözaltına alındı. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), ABD vatandaşı Gershkovich’in, bir Rus tank fabrikasından “gizli bilgi” toplamak üzere ABD Merkezi Ä°stihbarat TeÅŸkilatı (CIA) için çalışmakla suçlandı. Bir yıldan fazla süren mahkeme sonunda Gershkovich, temmuzda casusluktan suçlu bulunarak 16 yıl hapis cezası aldı.

Gershkovich, SoÄŸuk SavaÅŸ’ın bitmesinden bu yana Rusya’da casusluk suçundan mahkum edilen ilk ABD’li gazeteci oldu.

En uzun süre hapiste yatan isim

ABD eski deniz piyadesi Paul Whelan da ülkede gizli bilgi topladığı gerekçesiyle casuslukla suçlandı ve Aralık 2018’de gözaltına alındı. Rus mahkemesi tarafından Haziran 2020’de 16 yıl hapis cezasına çarptırılan Whelan, takas anlaÅŸmasıyla serbest bırakılanlar arasında en uzun süre hapiste yatan kiÅŸi oldu.

Rusya’da muhalif siyasi faaliyetleriyle tanınan Ä°lya YaÅŸin de ülkede düzenlenen çok sayıda gösteride yer almış ve kısa süreli hapis cezalarına çarptırılmıştı. Rusya Adalet Bakanlığı, yurt dışından ödeme aldığı gerekçesiyle YaÅŸin’i 2022’de yabancı ajan listesine ekledi. Rus ordusu hakkında internet üzerinden asılsız iddialarda bulunduÄŸu gerekçesiyle aynı yıl gözaltına alınan ve 8,5 yıl hapis cezasına çarptırılan YaÅŸin, Rusya’da aşırılıkçılıktan tutuklu bulunduÄŸu hapishanede hayatını kaybeden Rus muhalif Aleksey Navalnıy’ın yardımcılarından birisi olarak da tanınıyordu.

Ä°tiraf etti

Takas edilen isimlerden 1993 doÄŸumlu Alman vatandaşı paralı savaşçı Rico Krieger ise geçen yıl Belarus’a turist olarak geldiÄŸini ve Ukrayna istihbaratının yönlendirmesiyle Belarus’ta sabotaj eylemleri düzenlediÄŸini, ülkedeki askeri tesislerin fotoÄŸraflarını çektiÄŸini itiraf etmiÅŸti. 24 Haziran’da idam cezasına mahkum edilen Krieger hakkında Belarus CumhurbaÅŸkanı Aleksandr LukaÅŸenko tarafından af kararı çıkarılmıştı.

Almanya’da Gürcistan vatandaşı Zelimhan HangoÅŸhvili’yi öldürmekle suçlanan Vadim Krasikov da müebbet hapse çarptırılmıştı. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) çalışanı olduÄŸu iddia edilen Krasikov, Aralık 2021’den bu yana hapisteydi.

AA