4 bin 250 yıllık testi Türkiye’ye iade edildi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Anadolu’nun kadim uygarlıklarından Hattiler dönemine ait, yaklaşık 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testinin iade töreni, sergileneceÄŸi Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yapıldı.

Törende konuÅŸan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye’nin topraklarından yasa dışı yollarla koparılan kültür varlıklarının iadesi için çalışmalarını kararlılıkla sürdürdüğünü söyledi.

Ersoy, zaman zaman bu yolda zorluklarla karşılaştıklarını, yanlı kararlarla, anlamsız tartışmalarla, gerçeklikten uzak ve bilimsel olmayan bakış açılarıyla mücadele etmek zorunda kaldıklarını anlattı.

Bu ve benzeri engellerin kültür alanında tesis etmek istedikleri yapıcı diyalog yolunu zedelediÄŸini ifade eden Ersoy, “Ancak bu dosyada olduÄŸu gibi, kimi zaman etik yaklaşımların varlığına da ÅŸahit olmak, zorluklarla mücadele etmemizde bizler için itici bir güç oluyor.” dedi.

Eserin iade süreci hakkında bilgi veren Ersoy, şunları kaydetti:

“Bu eser, Gilbert Vakfının kurucusu Sir Arthur Gilbert tarafından 1989 yılında satın alınıyor. Elbette o sırada yasa dışı kökeni hakkında bir bilgisi yoktu. Zaten daha sonrasında eser Victoria and Albert Müzesi’ne korunması amacıyla emanet ediliyor. Uzun yıllar bu müzede muhafaza edilirken, Gilbert Vakfı tarafından bir köken araÅŸtırılması yapılması isteniyor. Ä°ÅŸte bu süreçte, esere iliÅŸkin fotoÄŸraf ve kimyasal veriler, bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne iletiliyor. Anadolu Medeniyetleri Müzesi uzmanları, eseri Alacahöyük ve Mahmatlar buluntuları ile karşılaÅŸtırmış ve stilistik olarak eserin Hatti dönemine ait bir kültür varlığı olduÄŸunu doÄŸrulamışlardır. Esere iliÅŸkin metal bileÅŸen verilerinin kıyaslamaları ise bakanlığımıza baÄŸlı Ankara Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı uzmanlarınca yapılmıştır.

Bochum Ãœniversitesi akademisyenlerinden maden uzmanı Prof. Dr. Ãœnsal Yalçın tarafından da sonuçlar teyit edilmiÅŸtir. Kültür varlıklarının korunmasına iliÅŸkin hukuki dayanaklarımızın ve bilimsel verilerin Gilbert Vakfı Mütevelli Heyetine sunulmasından sonra Vakıf, tereddüt etmeden eserin ait olduÄŸu topraklara iadesine karar vermiÅŸtir. Karşılıklı görüşmelerimiz sonucunda bu eserin sergilenmesi ve korunması için en doÄŸru adres olarak, muhafaza ettiÄŸi muhteÅŸem Hatti koleksiyonuyla Anadolu Medeniyetleri Müzemizi uygun gördük.”

“Türkiye’deki kültür varlıkları, bu topraklarda yaÅŸamış bütün medeniyetlerin emanetidir”

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1921 yılında, henüz Ä°stiklal Harbi bitmeden kurdurduÄŸu Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin 100 yaşına girdiÄŸini anımsatan Ersoy, müzenin isminin Ankara deÄŸil, Anadolu Medeniyetleri Müzesi olmasının, Türkiye Cumhuriyeti’nin, kültürel mirası koruma alanındaki felsefesinin en somut örneÄŸi olduÄŸunu ifade etti.

Türkiye’deki kültür varlıklarının, bu topraklarda yaÅŸamış bütün medeniyetlerin emaneti olduÄŸunu kaydeden Ersoy, bu nedenle tüm eserlerin özel, deÄŸerli ve ait oldukları bu topraklarda bulunmalarının önemine dikkati çekti.

Bakan Ersoy, koruma anlayışının yalnızca devletin adımları ve kanunlarla gerçekleşemeyeceğini, halkın kültür varlıklarının korunmasına en büyük katkıyı sağladığını belirtti.

Bu çabalara bazı kötü niyetli kiÅŸilerce zarar verilmesinin önüne de hep birlikte geçilmesi gerektiÄŸini vurgulayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Kaçak kazıların önlenmesi için el ele vermeli, şüpheli her durumu, bakanlığımıza veya kolluk kuvvetlerimize haber vermeliyiz. Yurt dışında bulunan kültür varlıklarımızın iadesi önemlidir, ancak bu süreçlerin sonu ancak yurt içindeki kültür varlıklarımızın korunmasıyla gelecektir. Unutmayalım, bu koruma aynı zamanda ülkemize, bilime ve insanlığa bir hizmettir.” diye konuÅŸtu.

“Testiyi yeniden Türkiye’ye emanet etmekten mutluluk duyuyorum”

Gilbert Sanat Vakfı Mütevelli Heyeti BaÅŸkanı Nicholas Coleridge de koleksiyonun sahibi Arthur Gilbert’in ölümüyle koleksiyonda yer alan eserlerin geçmiÅŸine iliÅŸkin bir araÅŸtırma baÅŸlatıldığını söyledi.

AraÅŸtırmaların sonucunda, testinin Türkiye’den yasa dışı yollarla çıkarıldığının tespit edildiÄŸini kaydeden Coleridge, koleksiyondaki eserlerin nereden geldiÄŸini bilmenin kendileri için önemli olduÄŸunu vurguladı.

Coleridge, uzun bir yolculuktan sonra altın gaga ağızlı testinin olması gereken yere döndüğünü ve bu testiyi yeniden Türkiye’ye emanet etmekten mutluluk duyduÄŸunu dile getirdi.

Törenin ardından Bakan Ersoy, Coleridge’e, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin 100’üncü yılına özel bastırılan kitabı hediye etti. Ersoy ve Gilbert Vakfı heyeti üyeleri daha sonra hatıra fotoÄŸrafı çektirdi, birlikte eseri inceleyerek, bir süre sohbet etti.

Eseri 1989’da Los Angeles’ta satın aldı

Koleksiyoncu Sir Arthur Gilbert, altın ve gümüş eserlerden oluÅŸan koleksiyonunu tamamlamak için eseri 1989’da Los Angeles’ta satın aldı.

Londra’daki Victoria&Albert Müzesi’ne ödünç verilen gaga ağızlı testinin, Anadolu’dan yasa dışı yollarla çıkarılmış olabileceÄŸi düşüncesiyle kapsamlı araÅŸtırmalara baÅŸlandı. Bu kapsamda, Gilbert Sanat Vakfı’nın Kültür ve Turizm Bakanlığı ile temasa geçmesinin ardından, Hatti uygarlığı dönemine ait, yaklaşık 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testinin iade süreci tamamlandı.

AA